====== Drzewa decyzyjne ====== //Drzewo decyzyjne to graficzna metoda wspomagania procesu decyzyjnego, stosowana w teorii decyzji. Algorytm drzew decyzyjnych jest również stosowany w uczeniu maszynowym do pozyskiwania wiedzy na podstawie przykładów.// ===== Przykład drzewa decyzyjnego ===== Przykładowe drzewo decyzyjne (dla danych z {{:pl:dydaktyka:ml:weather.nominal.arff.zip|}}) zostało przedstawione poniżej. {{:pl:dydaktyka:ml:dt.png|Drzewo decyzyjne}} **Pytanie:** Jak Twoim zdaniem wyglądałoby drzewo decyzyjne dla zestawu danych poniżej, spróbuj narysować je na kartce. ^Sky^AirTemp^Humidity^Wind^Water^Forecast^Enjoy^ |sunny|warm|normal|strong|warm|same|yes| |sunny|warm|high|strong|warm|same|yes| |rainy|cold|high|strong|warm|change|no| |sunny|warm|high|strong|cool|change|yes| |cloudy|warm|normal|weak|warm|same| yes| |cloudy|cold|high|weak|cool|same|no| ===== Algorytm ID3 ===== Algorytm ID3 służy do budowania drzew decyzyjnych. Bazuje on na dwóch parametrach, które wyliczane są dla każdego nowego węzła drzewa decyzyjnego. Parametry te to: * Entropia - będąca miarą zróżnicowania danych * Przyrost wiedzy (//Information Gain//) - miara różnicy Entropii przed i po rozbiciu zbioru danych $S$ przy pomocy atrybutu $A$ ==== Entropia ==== $$H(S) = - \sum_{x \in X} p(x) \log_{2} p(x) $$ Gdzie * $S$ - Aktualny zbiór danych dla którego liczona jest entropia (dla każdego węzła drzewa będzie to inny - odpowiednio mniejszy zbiór danych) * $X$ - zbiór klas w zbiorze $S$ * $p(x)$ - Stosunek liczby elementów z klasy $x$ do liczby elementów w zbiorze $S$ ==== Przyrost wiedzy (Information Gain) ==== $$G(A) = H(S) - \sum_{v \in Values(A)} \frac{|S_v|}{|S|}H(S_v) $$ Gdzie, * $H(S)$ - Entropia dla zbioru $S$ * $Values(A)$ - zbiór wszystkich wartości atrybutu $A$ * $S_v$ - Podzbiór S, taki że: $S_v = \left \{ s \in S : A(s) = v \right \}$ * $H(S_v)$ - Entropia podzbioru $S_v$ ==== Algorytm ID3 w pseudokodzie ==== ID3 (Examples, Target_Attribute, Attributes) Create a root node for the tree If all examples are positive, Return the single-node tree Root, with label = +. If all examples are negative, Return the single-node tree Root, with label = -. If number of predicting attributes is empty, then Return the single node tree Root, with label = most common value of the target attribute in the examples. Otherwise Begin A ← The Attribute that best classifies examples (highest Information Gain). Decision Tree attribute for Root = A. For each possible value, v_i, of A, Add a new tree branch below Root, corresponding to the test A = v_i. Let Examples(v_i) be the subset of examples that have the value v_i for A If Examples(v_i) is empty Then below this new branch add a leaf node with label = most common target value in the examples Else below this new branch add the subtree ID3 (Examples(v_i), Target_Attribute, Attributes – {A}) End Return Root **Pytanie** Korzystając ze zbioru danych z tabeli z poprzedniej sekcji, policz entropię i przyrost wiedzy dla poszczególnych atrybutów. **Uwaga** - w przykładzie mamy do czynienia z problemem binarnym, więc sumy ze wzorów tak naprawdę będą tylko dwuelementowe (poza liczeniem //information gain// dla atrubutu //sky//). * Dla którego z atrybutów entropia jest największa? * Dla którego z atrybutów //information gain// jest największy? * Analizując wyniki, czy dobrze wybrałeś(aś) korzeń drzewa w pytaniu z poprzedniej sekcji? ===== Wprowadzenie do Weki ===== [[http://www.cs.waikato.ac.nz/~ml/weka/|Weka]], to narzędzie opensource do data miningu. Uruchom je wykonując w konsoli polecenie. Jeśli program nie jest zainstalowany, ściagnij go ze strony $ weka Jeśli program nie jest zainstalowany, ściągnij go ze strony: [[http://www.cs.waikato.ac.nz/~ml/weka/|Weka]] i uruchom: $ java -jar weka.jar ==== Wczytywanie i analiza danych ==== - Pobierz paczkę plików z danymi: {{:pl:dydaktyka:ml:data.tar.gz|}} - Otwórz w Gedicie plik o nazwie swimming.arff i poznaj strukturę plików uczących dla weki z danymi symbolicznymi. - Uruchom Wekę i kliknij w przycisk **Explorer** - Przeanalizuj pierwszą zakładkę GUI i odpowiedz na pytania poniżej: \\ {{:pl:dydaktyka:ml:weka-preprocess.png?600|}} **Pytania** - Jaki jest rozmiar zbioru uczącego? - Ile atrybutów występuje w zbiorze uczącym? - Ile jest instancji jest pozytywnych (//Enjoy=yes//) a ile negatywnych? - Który z atrybutów najlepiej rozdziela dane? ;) - Ile elementów ze zbioru danych ma atrybut wilgotność (//humidity//) ustawioną jako //high//? ==== Drzewa decyzyjne ==== - Wczytaj plik swimming.arff ze zbioru danych - Kliknij w zakładkę **Clasify** - Wybierz za pomocą przycisku **Choose** klasyfikator Id3. - Upewnij się, że w oknie //Test options// zaznaczona jest opcja //Use training set//. Uwaga! W przyszłości **nie** będziemy korzystać z tej formy testowania - tutaj jesteśmy zmuszeni, z uwagi na niewielki zbiór uczący. - Kliknij w przycisk **Start**. Przyjrzyj się rezultatowi. Co oznaczają wyniki? \\ {{:pl:dydaktyka:ml:weka-clasify-1.png?600|}} - Wybierz za pomocą przycisku **Choose** klasyfikator J48 i kliknij **Start**, następnie zwizualizuj drzewo tak jak to pokazano poniżej: \\ {{:pl:dydaktyka:ml:weka-visualize-tree.png?600|}} - Czy drzewo wygląda tak jak je narysowałeś(aś) na początku laboratorium? \\ {{:pl:dydaktyka:ml:tree-begining.png|}} ==== Poprawność klasyfikacji ==== - Załaduj plik {{:pl:dydaktyka:ml:credit-g.arff.gz|credit-g.arff}} do Weki. Zawiera on dane uczące dla systemu, który na podstawie atrybutów zawartych w pliku powinien określać czy dany zestaw wartości atrybutów wskazuje na wiarygodnego klienta banku, czy też nie - czy można przyznać mu kredyt, czy jest to ryzykowne. - Przejdź do zakładki **Classify** i wybierz algorytm J48. - W obszarze //Test options// wybierz opcje //Percentage split// z wartością 66% Oznacza to, ze 66% danych posłuży do uczenia, a 34% do walidacji. Jakie to ma znaczenie? - Uruchom algorytm. Ile procent przypadków zostało poprawnie zaklasyfikowanych? Czy to dobry wynik? - Zmień klasyfikator na //ZeroR// z gałęzi //rules//. Jakie są wyniki? - Wypróbuj inne klasyfikatory. Jakie dają wyniki? - Przejdź do zakładki **Preprocess** i zobacz jak wygląda rozkład atrybutu określającego czy danych zestaw jest //dobry// czy //zły//. Jaka byłaby skuteczność algorytmu który niezależnie od wartości atrybutów "strzelałby" że użytkownik jest wiarygodny? - Dlaczego przed przystąpieniem do klasyfikacji, warto wcześniej przyjrzeć się danym? ;P ==== User Classifier ==== - Zbuduj drzewo z wykorzystaniem klasyfikatora "User Classifier" dla danych z pliku (użyj PPM do "domknięcia" wielokąta): \\ {{:pl:dydaktyka:ml:polygon.png|}} - Zaakceptuj zbudowane drzewo i zobacz wyniki:\\ {{:pl:dydaktyka:ml:user-accept.png|}}