====== Wprowadzenie do pracy w systemie Unix/GNU/Linux ====== - Panie, zainstalowałem Windows... - Tak? - No i teraz mam problem... - No, to już mi pan powiedział. ===== DO_PRZYGOTOWANIA ===== Samodzielnie należy przed tym laboratorium przygotować: * w miarę możliwości mieć dostępne konta do pracy interaktywnej na różnych maszynach unixowych, np. UCI (''student''), akademik, itp. * podstawy pracy z programami do poczty i WWW. ===== WPROWADZENIE ===== ==== - System ==== * system wieloużytkownikowy * wielozadaniowy * różne wersje Unixa **uname** ==== - Użytkownicy ==== * konto * identyfikacja użytkownika login, identyfikator, hasło, grupy * polecenia **groups**, **id** * hasła: dobór haseł, zmiana **passwd** * powłoka i sesja * informacje o użytkownikach **w**, **who**, **finger** ==== - Logowanie ==== * terminal, urządzenie **tty** * logowanie się na zdalne maszyny **ssh**, **telnet** * sesje zagnieżdżone * zapisywanie sesji **script** * system kontroli zużycia przestrzeni dyskowej Quota **quota** * wylogowywanie się **exit**, **logout** * wirtualne konsole w systemie Linux a XDM * praca z windowmanagerem (np. IceWM) ==== - Transfer plików ==== * FTP (ang. File Transfer Protocol), komendy: open, cd, ls, get, put, bye * anonimowe ftp: anonymous FTP * SCP **scp** scp [user@host:]plik_zródlowy [user@host:]plik_docelowy * SFTP - polecenia jak FTP, używa SSH * **wget**, przeczytać podręcznik man ==== Usługi sieciowe AGH/KA/UCI ==== * sieć AGH, komputery w UCI i KA AGH, * podstawowe pojęcia związane z siecią: TCP/IP, adres, port, DNS, itp. * dostępne narzędzia do WWW, tekstowe: **lynx**, **links**, graficzne: **firefox** * poczta elektroniczna, struktura listu: nagłówki i treść naglowek:, np.: ''From: Date: To: Subject: X-:'' * dostępne narzędzia do poczty: **mail** (podstawowy!), **mutt**, **pine**, itp. ===== ĆWICZENIA ===== * zalogować się na odpowiedni serwer np. charon, borg, student. * zmienić hasło; jakie są "dobre" hasła? * jakie polecenie powinno się wydać na początku zajęć? (w celu rejestrowania wpisywanych poleceń) * sprawdzić jacy użytkownicy pracują w systemie; skąd, kiedy są zalogowani; i co robią (jakich programów używają), (Uwaga: to jak można przeprowadzić to ćwiczenie zależy od konfiguracji konkretnego serwera, np. **finger** może być zablokowany.) * sprawdzić własny identyfikator użytkownika i grupę, * zalogować się na inne serwery, na których ma się konta, przy pomocy jakiego polecenia? dlaczego? * jak się zamyka sesję?, a jak wylogowuje z systemu? * skopiować pliki pomiędzy swoimi kontami przy pomocy **ftp**, **sftp**, **scp** (Uwaga: to czy można przeprowadzić to ćwiczenie zależy od konfiguracji konkretnego serwera.) * jak korzysta sią z anonimowego FTP, np. ''ftp.icm.edu.pl''? (Uwaga: w niektórych wypadkach może być konieczne użycie trybu pasywnego FTP, napisać pass po otwarciu połączenia) * co to jest //adres IP// i //DNS//? w jakiej są do siebie relacji? co to jest //port//? jakiego protokołu dotyczy? * wysłać list elektroniczny do koleżanki/kolegi przy pomocy standardowego **mail**, ew. również **mutt**, czy **pine** * oglądnąć stronę WWW ''www.agh.edu.pl'' przy pomocy **lynx**