Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
| Both sides previous revision Poprzednia wersja Nowa wersja | Poprzednia wersja | ||
|
pl:miw:2009:miw09_knowikis_cases [2009/09/23 01:40] jsi08 |
pl:miw:2009:miw09_knowikis_cases [2019/06/27 15:50] (aktualna) |
||
|---|---|---|---|
| Linia 36: | Linia 36: | ||
| ==== Semantic MediaWiki ==== | ==== Semantic MediaWiki ==== | ||
| - | Z początku zajmiemy się z pozoru najprostszą aplikacją, która ma jednak nad pozostałymi tą przewagę że istnieje na bazie MediaWiki czyli systemu cieszącego się dzisiaj wielką popularnością.\\ \\ | + | Z początku zajmiemy systemem istniejącym na bazie MediaWiki.\\ \\ |
| == Opis i Wymagania == | == Opis i Wymagania == | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
| Semantic MediaWiki wykonane jest podobnie jak samo MediaWiki przy pomocy języka PHP i w oparciu o jeden z systemów baz danych – mySQL bądź PostgreSQL. Instalacja polega na dograniu do już zainstalowanej wersji MediaWiki odpowiedniego katalogu i załączeniu w pliku konfiguracyjnym nowego rozszerzenia.\\ \\ | Semantic MediaWiki wykonane jest podobnie jak samo MediaWiki przy pomocy języka PHP i w oparciu o jeden z systemów baz danych – mySQL bądź PostgreSQL. Instalacja polega na dograniu do już zainstalowanej wersji MediaWiki odpowiedniego katalogu i załączeniu w pliku konfiguracyjnym nowego rozszerzenia.\\ \\ | ||
| - | Mimo, że aplikacja posiada możliwość wczytywania odpowiednich meta-danych i szablonów bezpośrednio z poziomu uproszczonego kodu, stworzone zostały liczne rozszerzania mające na celu nam ten proces ułatwić. W prezentacji tego projektu użyto rozszerzeń takich jak SemanticForms pozwalających na wprowadzanie informacji wraz z meta-danymi na podstawie wcześniej zdefiniowanych szablonów i formularzy oraz Semantic Query Form Tool to wspomagania tworzenia zapytań wyszukujących informacje.\\ \\ | + | Mimo, że aplikacja posiada możliwość wczytywania odpowiednich meta-danych i szablonów bezpośrednio z poziomu uproszczonego kodu, stworzone zostały liczne rozszerzania mające na celu nam ten proces ułatwić. W prezentacji tego projektu użyto rozszerzeń takich jak **SemanticForms** pozwalających na wprowadzanie informacji wraz z meta-danymi na podstawie wcześniej zdefiniowanych szablonów i formularzy oraz **Semantic Query Form Tool** do wspomagania tworzenia zapytań wyszukujących informacje.\\ \\ |
| == Wprowadzanie i wyszukiwanie danych == | == Wprowadzanie i wyszukiwanie danych == | ||
| - | Przy wprowadzaniu danych posiłkowano się rozszerzeniami a najbardziej pomocne z nich okazało się Semantic Web. Każda podstrona była tworzona na podstawie następujących struktur: \\ | + | Przy wprowadzaniu danych posiłkowano się rozszerzeniami a najbardziej pomocne z nich okazało się Semantic Forms. Każda podstrona była tworzona na podstawie następujących struktur: \\ |
| - | * właściwość (property) | + | * właściwość (property) \\ \\ |
| - | * szablon (template) | + | * szablon (template) \\ \\ |
| - | * formularz (form) | + | * formularz (form) \\ \\ |
| * kategoria (category)\\ \\ | * kategoria (category)\\ \\ | ||
| - | Wszystkie z powyższych można jednocześnie założyć i skonfigurować zakładając klasę (class). Można to też robić pojedynczo łącząc poszczególne struktury przy założeniach że klasa jest nadrzędną grupą, formularz służy do szybkiego zakładania i edycji stron na podstawie zdefiniowanych szablonów (templates). Szablony te z kolei służą grupowaniu właściwości które są w Semantic MediaWiki podstawową jednostką informacji. \\ \\ | + | Wszystkie z powyższych można jednocześnie założyć i skonfigurować zakładając klasę (class). Można to też robić pojedynczo łącząc poszczególne struktury przy założeniach, że klasa jest nadrzędną grupą. Formularz służy do szybkiego zakładania i edycji stron na podstawie zdefiniowanych szablonów (templates). Szablony te z kolei służą grupowaniu właściwości (properties), które są w Semantic MediaWiki podstawową jednostką informacji. \\ \\ |
| Opisana powyżej struktura została utworzona i wypełniona przykładowymi danymi. Efekty zaprezentowane są na podstronie głównej zainstalowanej kopii Semantic MediaWiki: \\ \\ | Opisana powyżej struktura została utworzona i wypełniona przykładowymi danymi. Efekty zaprezentowane są na podstronie głównej zainstalowanej kopii Semantic MediaWiki: \\ \\ | ||
| Linia 59: | Linia 59: | ||
| * http://www.knowiki.comxa.com \\ \\ | * http://www.knowiki.comxa.com \\ \\ | ||
| + | Semantic MediaWiki posiada system zapytań (**inline queries**) umożliwiających filtrowanie i wypisywanie wyników wyszukań zgodnie z zadanym zapytaniem. \\ \\ | ||
| - | To dzięki nim możemy wprowadzać meta dane na podstawie których przeprowadzane jest wnioskowanie i możliwe są zapytania. Semantic MediaWiki posiada własną składanie zapytań umożliwiającą filtrować i wypisywać wyniki wyszukań zgodnie z zadanym zapytaniem. \\ \\ | + | Wyniki zwracane przez inline queries są filtrowane na podstawie odpowiednich właściwości. Utworzone w ten sposób tabele są automatycznie aktualizowane przy zmianie dotyczących ich podstron i właściwości. Ponadto przy dodaniu dużej ilości meta-danych, możliwości wyszukiwania i listowania konkretnych pozycji są bardzo szerokie. \\ \\ |
| - | + | ||
| - | Bardzo istotną dogodnością są tzw. Inline queries które pozwalają listować wyniki zgodnie z zadanym zapytaniem. Wyniki są filtrowane na podstawie odpowiednich właściwości. Utworzone w ten sposób tabele są automatycznie aktualizowane przy zmianie dotyczących ich podstron i właściwości. Ponadto przy dodaniu dużej ilości meta-danych możliwości wyszukiwania i listowania konkretnych pozycji są bardzo szerokie. \\ \\ | + | |
| Przykładowy efekt działania inline query jest zaprezentowany poniżej: \\ \\ | Przykładowy efekt działania inline query jest zaprezentowany poniżej: \\ \\ | ||
| Linia 68: | Linia 67: | ||
| {{:pl:miw:2009:inline.gif|}}\\ | {{:pl:miw:2009:inline.gif|}}\\ | ||
| - | W powyższej tabeli widać, że liczbowe metadane (properties) są wyświetlane ze zdublowaniem. Wystąpił więc błąd związany prawdopodobnie z błędem systemu lub samej jego instalacji. \\ \\ | + | Jak widzimy możemy nie tylko odczytać interesujące informacje ale także po kliknięciu linka zostaniemy przeniesieni do szczegółów wskazanej podstrony, kategorii czy nawet właściwości. Tworzymy więc rozbudowaną strukturę ściśle powiązaną określonymi założeniami co pozwala w bardzo dużym stopniu uporządkować wprowadzane dane. \\ \\ |
| - | Jak widzimy możemy nie tylko odczytać interesujące informacje ale także po kliknięciu linka zostaniemy przeniesieni do szczegółów wskazanej podstrony, kategorii czy nawet właściwości. Tworzymy więc rozbudowaną strukturę ściśle powiązaną określonymi założeniami co pozwala w bardzo dużym stopniu porządkować wprowadzane dane. \\ \\ | + | W powyższej tabeli widać, że liczbowe metadane (properties) są wyświetlane ze zdublowaniem. Wystąpił więc błąd związany prawdopodobnie z błędem systemu lub samej jego instalacji. \\ \\ |
| - | W podobny sposób możemy zadawać pytania w specjalnym formularzu który wykorzystuje składnie znaną z inline queries. Dla końcowego użytkownika systemu wykorzystywanie tego mechanizmu byłoby skomplikowane i wymagałoby zapoznania się i przyswojenia odpowiedniej składni. Dlatego też powstały opoowiednie rozszerzenia jak np. Halo Extension, które oferują możliwość wykreowania przyjaznego użytkownikowi interfejsu. | + | W podobny sposób możemy zadawać pytania w specjalnym formularzu który wykorzystuje składnie znaną z inline queries. Dla końcowego użytkownika systemu wykorzystywanie tego mechanizmu byłoby skomplikowane i wymagałoby zapoznania się i przyswojenia odpowiedniej składni. Dlatego też powstały rozszerzenia jak np. Halo Extension, które oferują możliwość wykreowania przyjaznego użytkownikowi interfejsu do przeprowadzania wyszukań. |
| \\ \\ | \\ \\ | ||
| ==== SweetWiki ==== | ==== SweetWiki ==== | ||
| - | Jest to system rozwijany do 2007 roku posiadający zaawansowaną funkcjonalność sieci semantycznej. Zbudowany jest w oparciu o JavaServerPages testowany na serwerze tomcat 5.5. Wszystkie strony zapisywane są w formacie XHTML lub JSP/JSPX.\\ \\ | + | Jest to system rozwijany do 2007 roku posiadający zaawansowaną funkcjonalność sieci semantycznej. Zbudowany jest w oparciu o JavaServerPages, był testowany na serwerze tomcat 5.5. Wszystkie strony zapisywane są w formacie XHTML lub JSP/JSPX.\\ \\ |
| System używa RDF do zapisu wszelkich meta danych. Jego rozszerzenie czyli OWL pozwala natomiast na tworzenie ontologii umożliwiających działanie sieci semantycznej i mechanizmów wnioskowania. \\ \\ | System używa RDF do zapisu wszelkich meta danych. Jego rozszerzenie czyli OWL pozwala natomiast na tworzenie ontologii umożliwiających działanie sieci semantycznej i mechanizmów wnioskowania. \\ \\ | ||
| Linia 87: | Linia 86: | ||
| Projekt ten był od samych podstaw tworzony z myślą o sieci semantycznej. Dlatego występują znaczne różnice między nim a opisywanym wcześniej SMW, który rozbudowuje istniejące systemy wiki. Na stronach projektu KIWI udostępniono paczki do wygodnej instalacji oprogramowania na własnym komputerze. Po uruchomieniu skryptu instalowana jest baza danych JBOSS oraz cała aplikacja.\\ \\ | Projekt ten był od samych podstaw tworzony z myślą o sieci semantycznej. Dlatego występują znaczne różnice między nim a opisywanym wcześniej SMW, który rozbudowuje istniejące systemy wiki. Na stronach projektu KIWI udostępniono paczki do wygodnej instalacji oprogramowania na własnym komputerze. Po uruchomieniu skryptu instalowana jest baza danych JBOSS oraz cała aplikacja.\\ \\ | ||
| - | Mimo, że instalacja wydaje się bardzo prosta to występują często bardzo kłopotliwe błedy. Z naszej perspektywy najbardziej dokuczliwy jest ten który ogranicza możliwość instalacji na systemach z ustawionym językiem polskim. Tylko pierwsza odsłona aplikacji jest wolna od tego błedu bo w efekcie ogranicza nas do najmniej zaawansowanej wersji oprogramowania. \\ \\ | + | Mimo, że instalacja wydaje się bardzo prosta to często występują bardzo kłopotliwe błedy. Z naszej perspektywy najbardziej dokuczliwy jest ten, który ogranicza możliwość instalacji na systemach z ustawionym językiem polskim. Tylko pierwsza odsłona aplikacji jest wolna od tego błędu, co w efekcie ogranicza nas do najmniej zaawansowanej wersji oprogramowania. \\ \\ |
| Wszystkie wersje, łącznie z najnowszymi, niedawno udostępnionymi, nie są wolne od błędów co nie pozwoliło na miarodajne, wygodne testy. Poniżej opiszemy jednak budowę, wygląd oraz zasadę działania systemu. \\ \\ | Wszystkie wersje, łącznie z najnowszymi, niedawno udostępnionymi, nie są wolne od błędów co nie pozwoliło na miarodajne, wygodne testy. Poniżej opiszemy jednak budowę, wygląd oraz zasadę działania systemu. \\ \\ | ||
| + | |||
| + | === Struktura KIWI === | ||
| + | |||
| + | Kiwi składa się z pięciu działów służących do zarządzania treścią i meta-danymi oraz administracją swoim profilem i serwisem. \\ \\ | ||
| + | |||
| + | * Pierwszą i najważniejszą częścią z punktu widzenia samej zawartości jest **Wiki**, które służy do dodawania nowych podstron i dopisywania tagów tworzących meta-dane. Samo dodawanie tagów i relacji RDF działa, lecz wszystko jest na razie zrobione bardzo mało intuicyjnie i w ograniczonym zakresie. Można wnioskować, że jest to wina wersji beta i zostanie uproszczone w przyszłych wersjach i uczynione przyjaznym dla użytkownika. \\ \\ | ||
| + | * Drugą częścią jest **Browse location** czyli dział przeznaczony do tagowania pojęć i miejsc w oparciu o mapę google maps. \\ \\ | ||
| + | * Kolejnymi częściami nastawionymi już raczej na administrację serwisem jest **Inpector** (przeglądanie meta-danych), **Admin** (konfiguracja serwisem) oraz **My Universe** (zarządzanie profilem). | ||
| + | \\ | ||
| + | === Zasada działania === | ||
| {{:pl:miw:2009:kiwi1.gif|}}\\ | {{:pl:miw:2009:kiwi1.gif|}}\\ | ||
| - | Powyższy obraz zawiera \\ \\ | + | Koncepcja wiki opiera się na współdziałaniu trzech elementów: |
| - | == Podsumowanie == | + | * Content Items - tzw. "jednostki wiedzy", które są faktycznymi stronami i elementami systemu. \\ \\ |
| + | * Taggs & Annotations - URI wraz z adnotacją RDF. \\ \\ | ||
| + | * User interface - teksty i dane multimedialne widoczne dla użytkownika. \\ \\ | ||
| - | Semantic MediaWiki nie jest niezależnym systemem a jedynie rozszerzeniem systemu MediaWiki. Spowodowało to, że programiści nie mieli pełnej swobody gdyż musieli dopasować funkcjonalność do już istniejących w systemie rozwiązań. Z drugiej strony jednak stworzenie środowiska Web 3.0 na już tak bardzo rozpowszechnionej platformie daje Semantic MediaWiki sporą przewagę nad konkurencyjnymi rozwiązaniami. | + | Zasada działania polega na przyporządkowaniu elementów Content Items do określonego URI z którym z kolei powiązane są meta-dane w konwencji RDF. Należy przy tym zaznaczyć, że występują powiązania 1:1 między jednostkami wiedzy a URI co pozwala na jednoznaczne adresowanie. Elementy KIWI są więc jednoznacznie określone, posiadają przyporządkowane do nich meta-dane oraz dane przeznaczone do wyświetlania i odczytywania przez użytkowników. |
| + | \\ \\ | ||
| + | ==== Podsumowanie ==== | ||
| + | Opisywane tutaj systemy są zróżnicowane leczy wszystkie opierają się na koncepcji wyposażania danych na stronach w meta-dane, które mogą być rozpoznawane i kojarzone przez maszynę (wyszukiwarkę). Jak widać z porównywanych systemów jak na razie tylko SMW (Semantic MediaWiki) jest w na tyle zaawansowanym stadium, żeby można było mówić o wykorzystywaniu go praktyce. \\ \\ | ||
| + | SMW nie jest systemem budowanym od podstaw z myślą o SemanticWeb a jedynie rozszerzeniem MediaWiki. Oznacza to jednak, że oparty jest na bardzo popularnej platformie co daje mu sporą przewagę nad konkurencją. \\ \\ | ||
| + | |||
| + | KIWI a wcześniej IKEWiki to rozbudowywany już od dłuższego czasu system przeznaczony konkretnie do współdziałania z koncepcją SemanticWeb. Stale dochodzi do publikacji kolejnych odsłon BETA-wersji, jednak jak mogliśmy zauważyć daleko jeszcze do uczynienia z tego systemu narzędzia praktycznego i przyjaznego użytkownikowi. | ||
| + | \\ \\ \\ | ||
| ====== Spotkania ====== | ====== Spotkania ====== | ||
| [[pl:miw:2009:miw09_knowikis_cases:spotkania|Notatki ze spotkań projektowych]]. | [[pl:miw:2009:miw09_knowikis_cases:spotkania|Notatki ze spotkań projektowych]]. | ||
| Linia 105: | Linia 123: | ||
| - | ====== Materiały ====== | + | ====== Materiały - Linki ====== |
| Publikacje na temat knowledge wikis: \\ | Publikacje na temat knowledge wikis: \\ | ||
| http://www.is.informatik.uni-wuerzburg.de/en/staff/joba/jobapublications/ \\ | http://www.is.informatik.uni-wuerzburg.de/en/staff/joba/jobapublications/ \\ | ||
| + | http://planet.kiwi-project.eu/ \\ | ||
| + | http://www.schaffert.eu/category/kiwi/ \\ \\ | ||
| + | |||
| Przykładowe implementacje:\\ | Przykładowe implementacje:\\ | ||
| http://ikewiki.salzburgresearch.at/ \\ | http://ikewiki.salzburgresearch.at/ \\ | ||
| http://sweetwiki.inria.fr/ \\ | http://sweetwiki.inria.fr/ \\ | ||
| - | http://semantic-mediawiki.org/wiki/Semantic_MediaWiki | + | http://semantic-mediawiki.org/wiki/Semantic_MediaWiki \\ |
| - | http://www.kiwi-project.eu/ | + | http://www.kiwi-project.eu/ \\ |
