Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
| Both sides previous revision Poprzednia wersja Nowa wersja | Poprzednia wersja | ||
|
pl:miw:2009:piw09_semwikis_smw2 [2009/07/06 23:40] piw09 |
pl:miw:2009:piw09_semwikis_smw2 [2019/06/27 15:50] (aktualna) |
||
|---|---|---|---|
| Linia 6: | Linia 6: | ||
| ===== Opis Semantic MediaWiki ===== | ===== Opis Semantic MediaWiki ===== | ||
| - | Semantic MediaWiki (SMW) jest rozszerzeniem dla systemu MediaWiki – wolny system wiki napisany w PHP, pierwotnie przeznaczony dla Wikipedii – które pozwala na efektywne przeszukiwanie, organizowanie, przeglądanie i współdzielenie wszystkich danych zgromadzonych w wiki. Podczas gdy zwykły system wiki zawiera wyłącznie tekst niezrozumiały dla maszyny, SMW rozszerza funkcjonalność wiki o dodawanie adnotacji semantycznych do istniejącej lub dopiero tworzonej zawartości, w celu jej organizowania i umożliwienia interpretacji zgromadzonej wiedzy przez maszynę. W ten sposób możliwości jakie daje Semantic Web są realizowane w systemie SMW. | + | Semantic MediaWiki (SMW) jest rozszerzeniem dla systemu MediaWiki – wolny system wiki napisany w PHP, pierwotnie przeznaczony dla Wikipedii – które pozwala na efektywne przeszukiwanie, organizowanie, przeglądanie i współdzielenie wszystkich danych zgromadzonych w wiki. Podczas gdy zwykły system wiki zawiera wyłącznie tekst niezrozumiały dla maszyny, SMW rozszerza funkcjonalność wiki o dodawanie adnotacji semantycznych do istniejącej lub dopiero tworzonej zawartości, w celu jej organizowania i umożliwienia interpretacji zgromadzonej wiedzy przez maszynę. Dzięki temu możliwe jest wykorzystanie rozwiązań jakie niesie ze sobą Semantic Web. |
| - | Semantic MediaWiki wprowadza dodatkowe znaczniki w zwykłym tekście, które umożliwiają użytkownikom dodawanie adnotacji semantycznych. | + | Semantic MediaWiki wprowadza dodatkowe znaczniki/atrybuty w zwykłym tekście, które umożliwiają użytkownikom dodawanie adnotacji semantycznych: |
| - | [[Test property::Test value]] | + | [[Test property::Test value]] |
| - | Buduje to strukturę wiki, pomaga znajdować więcej informacji w krótszym czasie oraz and podwyższa jakość i spójność całego systemu wiki. | + | //Cicha// adnotacja (nie wyświetlana na ekranie) |
| + | {{#set:ludność=59000|kraj=Andora}} | ||
| + | |||
| + | Jak również typów danych dla atrybutów: | ||
| + | [[has type::Number]] | ||
| + | [[has type::String]] | ||
| + | [[has type::Geographic coordinate]] | ||
| + | ... | ||
| + | Buduje to strukturę wiki, pomaga znajdować więcej informacji w krótszym czasie oraz podwyższa jakość i spójność całego systemu wiki. | ||
| ==== Reprezentacja wiedzy w SMW ==== | ==== Reprezentacja wiedzy w SMW ==== | ||
| - | * Automatycznie generowane listy - List tworzonych ręcznie nie można elastyczne dostosować do naszych potrzeb, a dodatkowo trzeba je ręcznie aktualizować. SMW zapewnia automatyczne generowanie list, które są zawsze aktualne i przedstawiają interesujące nas wybrane wiadomości. | + | * Automatycznie generowane listy - List tworzonych ręcznie nie można elastyczne dostosować do naszych potrzeb, a dodatkowo trzeba je ręcznie aktualizować. SMW zapewnia automatyczne generowanie list, które są zawsze aktualne i przedstawiają interesujące nas, wybrane wiadomości. |
| - | * Graficzna prezentacja danych (kalendarze, grafy, mapy itp.). Różne formaty są dostępne po zainstalowaniu odpowiednich rozszerzeń, np. ''Semantic Result Formats'', ''Semantic Google Maps''. | + | * Graficzna prezentacja danych (kalendarze, grafy, mapy itp.) - Różne formaty są dostępne po zainstalowaniu odpowiednich rozszerzeń, np. ''Semantic Result Formats'', ''Semantic Google Maps''. |
| - | * Przeszukiwanie zbioru danych. Użytkownicy mogą szukać informacji wpisując własne zapytania (Halo, Semantic Drilldown). | + | * Przeszukiwanie zbioru danych - Użytkownicy mogą szukać informacji wpisując własne zapytania (''Halo'', ''Semantic Drilldown''). |
| - | * Export danych. Informacje przechowywane w SMW wiki mogą być przekazane na zewnątrz w takich formatach jak: CSV, JSON i RDF. To sprawia że SMW może służyć jako źródło danych dla innych aplikacji. | + | * Export danych - Informacje przechowywane w SMW wiki mogą być przekazane na zewnątrz w takich formatach jak: CSV, JSON i RDF. To sprawia że SMW może służyć jako źródło danych dla innych aplikacji. |
| ==== Przykład zastosowania adnotacji semantycznych (Atrybutów) w SMW ===== | ==== Przykład zastosowania adnotacji semantycznych (Atrybutów) w SMW ===== | ||
| - | '''Gdańsk''' - miasto portowe, znajdujące się w północnej [[położenieKraj::Polska|Polsce]], nad [[położenieMorze::Bałtyk|Bałtykiem]] | + | Gdańsk - miasto portowe, znajdujące się w północnej [[położenieKraj::Polska|Polsce]], nad [[położenieMorze::Bałtyk|Bałtykiem]] |
| - | u ujścia [[położenieRzeka::Motława|Motławy]]. Współrzędne geograficzne: [[położenie::54°00'N; 18°00'E]]. | + | u ujścia [[położenieRzeka::Motława|Motławy]]. Współrzędne geograficzne: [[położenie::54°00'N; 18°00'E]]. |
| - | Obecnie liczba mieszkańców tego miasta wynosi [[ludność::450000]]. | + | Obecnie liczba mieszkańców tego miasta wynosi [[ludność::450000]]. |
| - | [[Kategoria:Miasto]] | + | [[Kategoria:Miasto]] |
| ===== Instalacja MediaWiki i SMW ===== | ===== Instalacja MediaWiki i SMW ===== | ||
| Linia 34: | Linia 42: | ||
| ====Wymagania:==== | ====Wymagania:==== | ||
| - | * **Web Server** np. [http://httpd.apache.org Apache] lub [http://www.microsoft.com/iis IIS] | + | * **Web Server** np. [[http://httpd.apache.org|Apache]] lub [[http://www.microsoft.com/iis|IIS]] |
| * **[[http://www.php.net|PHP]]** 5.0 lub nowszy (rekomendowana 5.1.x, dla obsługi api.php) | * **[[http://www.php.net|PHP]]** 5.0 lub nowszy (rekomendowana 5.1.x, dla obsługi api.php) | ||
| * **Database Server** | * **Database Server** | ||
| Linia 45: | Linia 53: | ||
| Katalog z plikami umieszczamy w katalogu webowym serwera. | Katalog z plikami umieszczamy w katalogu webowym serwera. | ||
| - | Nowo założonemu katalogowi możemy nadać dowolną nazwę, w zależności od tego jak ma wyglądać URL. W naszym przypadku dla katalogu z MediaWiki została nadana nazwa /w/ . Ponieważ adresem naszego serwera webowego jest http://student.agh.edu.pl/deliver oznacza, że wiki będzie dostępne pod adresem http://student.agh.edu.pl/deliver/w/index.php. | + | Nowo założonemu katalogowi możemy nadać dowolną nazwę, w zależności od tego jak ma wyglądać URL. W naszym przypadku dla katalogu z MediaWiki została nadana nazwa ''/w/'' . Ponieważ adresem naszego serwera webowego jest [[http://student.agh.edu.pl/deliver]] oznacza, że wiki będzie dostępne pod adresem [[http://student.agh.edu.pl/deliver/w/index.php]]. |
| - | Podczas instalacji, kiedy zostanie uruchomiony skrypt instalacyjny MediaWiki, konieczna jest możliwość zapisu do katalogu /w/config. Należy sprawdzić i ewentualnie zmienić prawa dostępu dla katalogu ''config'', tak aby podczas instalacji możliwy był zapis zawartych w nim plików konfiguracyjnych. | + | Podczas instalacji, kiedy zostanie uruchomiony skrypt instalacyjny MediaWiki, konieczne jest posiadanie prawa zapisu do katalogu ''/w/config''. Należy sprawdzić i ewentualnie zmienić prawa dostępu dla katalogu ''config'', tak aby podczas instalacji możliwy był zapis zawartych w nim plików konfiguracyjnych. |
| - | W katalogu /w/ wykonujemy polecenie: | + | W katalogu ''/w/'' wykonujemy polecenie: |
| chmod 755 config | chmod 755 config | ||
| - | Trzeba też pamiętać aby sprawdzić i ewentualnie zmienić prawa dostępu dla pliku config/index.php: | + | Trzeba też pamiętać aby sprawdzić i ewentualnie zmienić prawa dostępu dla pliku ''config/index.php'': |
| chmod 755 config/index.php | chmod 755 config/index.php | ||
| ==== Utworzenie bazy danych ==== | ==== Utworzenie bazy danych ==== | ||
| - | Stworzyliśmy bazę danych MySQL (alternatywą był PostgreSQL) przed instalacją MediaWiki. Zarządzanie bazą ułatwia panel kontrolny - PhpMyAdmin, który jest udostępniany przez Serwer baz danych AGH http://mysql.agh.edu.pl. | + | Stworzyliśmy bazę danych MySQL (alternatywą był PostgreSQL) przed instalacją MediaWiki. Zarządzanie bazą ułatwia panel kontrolny - PhpMyAdmin, który jest udostępniany przez Serwer baz danych AGH [[http://mysql.agh.edu.pl]]. |
| - | === Utworzenie bazy **wikidb** i nadanie praw do wykonywania zapytań z serwera webowego (SMW) === | + | === Utworzenie bazy "wikidb" i nadanie praw do wykonywania zapytań z serwera webowego (SMW) === |
| create database wikidb; | create database wikidb; | ||
| grant index, create, select, insert, update, delete, alter, lock tables on wikidb.* to | grant index, create, select, insert, update, delete, alter, lock tables on wikidb.* to | ||
| - | wikiuser@student.agh.edu.pl identified by 'password'; | + | deliver@student.agh.edu.pl identified by 'password'; |
| ==== Uruchomienie skryptu instalacyjnego ==== | ==== Uruchomienie skryptu instalacyjnego ==== | ||
| - | Po wykonaniu powyższych kroków, należy sfinalizować proces instalacji wiki poprzez przeglądarkę (http://student.agh.edu.pl/deliver/w/config/), wykonując instrukcje zawarte w skrypcie konfiguracyjnym. Skrypt ten umożliwia wprowadzenie wymaganych parametrów konfiguracyjnych (nazwa wiki, język, baza danych itd.) systemu MediaWiki, niezbędnych do uruchomienia i pomyślnego funkcjonowania systemu. | + | Po wykonaniu powyższych kroków, należy sfinalizować proces instalacji wiki poprzez przeglądarkę ([[http://student.agh.edu.pl/deliver/w/config/]]), wykonując instrukcje zawarte w skrypcie konfiguracyjnym. Skrypt ten umożliwia wprowadzenie wymaganych parametrów konfiguracyjnych (nazwa wiki, język, baza danych itd.) systemu MediaWiki, niezbędnych do uruchomienia i pomyślnego funkcjonowania systemu. |
| Po pomyślnym zakończeniu wykonywania skryptu tworzony jest plik ''LocalSettings.php'' ze wszystkimi parametrami konfiguracyjnymi. | Po pomyślnym zakończeniu wykonywania skryptu tworzony jest plik ''LocalSettings.php'' ze wszystkimi parametrami konfiguracyjnymi. | ||
| - | * należy przenieść ten plik do katalogu głównego wiki /w/ | + | * należy przenieść ten plik do katalogu głównego wiki ''/w/'' |
| - | * ograniczyć prawa dostępu do pliku - hasła otwartym tekstem !!! | + | * ograniczyć prawa dostępu do pliku - hasła otwartym tekstem !!! |
| - | * można usunąć katalog ''config'' | + | * można usunąć katalog ''config'' |
| MediaWiki powinno być gotowe do użycia. | MediaWiki powinno być gotowe do użycia. | ||
| ==== Instalacja SMW ==== | ==== Instalacja SMW ==== | ||
| - | *Należy pobrać Semantic MediaWiki - moduł rozszerzający funkcjonalność wiki o idee Semantic Web, a następnie skopiować pliki do ''w/extensions/SemanticMediaWiki''. | + | |
| - | *Uaktywnić rozszerzenie dodając do pliku ''w/LocalSettings.php'' następujący kod: | + | * Należy pobrać Semantic MediaWiki - moduł rozszerzający funkcjonalność wiki o idee Semantic Web, a następnie skopiować pliki do ''/w/extensions/SemanticMediaWiki''. |
| - | include_once("$IP/extensions/SemanticMediaWiki/includes/SMW_Settings.php"); | + | |
| - | enableSemantics('student.agh.edu.pl'); | + | * Uaktywnić rozszerzenie dodając do pliku ''w/LocalSettings.php'' następujący kod: |
| - | *Aktualizacja bazy danych przez stronę "Special:SMWAdmin" (nie ma wpływu na poprzednią zawartość bazy - dodanie nowych tabel dla danych semantycznych) | + | |
| + | include_once("$IP/extensions/SemanticMediaWiki/includes/SMW_Settings.php"); | ||
| + | enableSemantics('student.agh.edu.pl'); | ||
| + | |||
| + | * Aktualizacji bazy danych dokonujemy przez stronę ''Special:SMWAdmin'' (należy mieć uprawnienia administratora) - nie ma wpływu na poprzednią zawartość bazy, dodane zostają nowe tabele dla danych semantycznych. | ||
| ===== Przykładowe przypadki użycia ===== | ===== Przykładowe przypadki użycia ===== | ||
| - | [http://student.agh.edu.pl/~deliver/w/index.php?title=Strona_g%C5%82%C3%B3wna Wiki Geograficzne] - zawiera opis kilkudziesięciu miast europejskich. Na opis miasta składa się jego położenie (w jakim państwie, nad którą rzeką/morzem/jeziorem leży, współrzędne geograficzne), liczba ludności oraz informacja o fakcie bycia stolicą określonego państwa. | + | [[http://student.agh.edu.pl/~deliver/w/index.php|Wiki Geograficzne]] - zawiera opis kilkudziesięciu miast europejskich ([[http://student.agh.edu.pl/~deliver/w/index.php?title=Lista_opisanych_miast-url|lista miast]]). Na opis miasta składa się jego położenie (w jakim państwie, nad którą rzeką/morzem/jeziorem leży, współrzędne geograficzne), liczba ludności oraz informacja o fakcie bycia stolicą określonego państwa. |
| + | |||
| + | Tabela ze zgromadzonymi danymi: [[http://student.agh.edu.pl/~deliver/w/index.php?title=Tabela_ze_wszystkimi_danymi_miast-url|Tabela]] | ||
| + | |||
| + | Użycie semantycznych adnotacji w opisie poszczególnych miast, pozwala wykonywać złożone zapytania dla zbioru danych zawartych w wiki (wyniki zapytań w [[http://student.agh.edu.pl/~deliver/w/index.php|Wiki Geograficzne]]): | ||
| - | Użycie semantycznych adnotacji w opisie poszczególnych miast, pozwala wykonywać złożone zapytania dla zbioru danych zawartych w wiki: | + | ==== Inline queries - przykład użycia ==== |
| + | 1. Trzy największe miasta (tabela) | ||
| + | {{#ask: [[Kategoria:miasto]] | ||
| + | | ?ludność | ||
| + | | sort=ludność | ||
| + | | order=descending | ||
| + | | limit=3 | ||
| + | }} | ||
| - | ==== Inline queries ==== | + | {{:pl:miw:2009:im1.jpg|}} |
| - | 1. Trzy największe miasta | + | |
| - | {{#ask: [[Kategoria:miasto]] | + | |
| - | | ?ludność | + | |
| - | | sort=ludność | + | |
| - | | order=descending | + | |
| - | | limit=3 | + | |
| - | }} | + | |
| - | 2. Miasta położone nad Wisłą | + | 2. Miasta położone nad Wisłą (lista) |
| - | {{#ask: [[Kategoria:miasto]] [[położenieWoda::Wisła]] | + | {{#ask: [[Kategoria:miasto]] [[położenieWoda::Wisła]] |
| - | | format=ul | + | | format=ul |
| - | }} | + | }} |
| 3. Miasta nad Bałtykiem o liczbie ludności mniejszej niż pół miliona (lista) | 3. Miasta nad Bałtykiem o liczbie ludności mniejszej niż pół miliona (lista) | ||
| - | {{#ask: [[Kategoria:miasto]] [[położenieWoda::Bałtyk]] [[ludność::<500000]] | + | {{#ask: [[Kategoria:miasto]] [[położenieWoda::Bałtyk]] [[ludność::<500000]] |
| - | | format=ul | + | | format=ul |
| - | }} | + | }} |
| - | 4. W Berlinie mieszka {{#show: Berlin | ?ludność}} ludzi. | + | 4. W Berlinie mieszka |
| + | {{#show: Berlin | ?ludność} | ||
| + | ludzi. | ||
