Opis

Projekt zakończony

Rafał Szymczyk, raf.szymczyk@o2.pl

Zapis ARD przy pomocy RDF w XSLT

Historia spotkań.

Projekt

RIF(Rule Interchange Format)

RIF jest stworzonym przez W3C (Word Wide Web Consorcium) formatem reguł pozwalających na ich wymianę dla różnych języków reguł w sieciach semantycznych (RDF, OWL). Format RIF jest ciągle w fazie rozwoju, jedyne dostępne dokumenty są to szkice specyfikacji poszczególnych modułów (Working Draft). Do rozwijanych dokumentów należą m.in. RIF Framework for Logic Dialects oraz RIF Basic Logic Dialect

Dokładny opis specyfikacji RIF można znaleźć w projekcie XTT_RIF. Z punktu widzenia projektu, jest wiedza jak zapisywać typowe dla reguł elementy tj:

  • wartosc logiczna: np: B
<Var> B </Var>
  • stałe argumenty: np: 300
<arg><Const type="rds:long"> 300 </Const></arg>
  • suma: n+1
<Uniterm>
<op><Const type="rif:iri"> op:numeric-add </Const></op>
<arg><Const type=""> 1 </Const></arg>
<arg><Var> n </Var></arg>
</Uniterm>
  • różnica: n-1
<Uniterm>
<op><Const type="rif:iri"> op:numeric-subtract </Const></op>
<arg><Const type=""> 1 </Const></arg>
<arg><Var> n </Var></arg>
</Uniterm>
  • równość: (wyr_1) = (wartosc)
<Equal>
<arg> wyr_1 </arg>
<arg> wartosc </arg>
</Equal>
  • nierówność: n > 0
<Uniterm>
<op><Const type="rif:iri"> op:numeric-greater-than </Const></op>
<arg><Var> n </Var></arg>
<arg><Const type="xsd:decimal"> 0 </Const></arg>
</Uniterm>
  • nierówność: n ⇐ 1
<Uniterm>
<op><Const type="rif:iri"> op:numeric-less-or-equal-than </Const></op>
<arg><Var> n </Var></arg>
<arg><Const type="xsd:decimal"> 0 </Const></arg>
</Uniterm>
  • suma logiczna : (wyr_1) and (wyr_2)
<And>
<formula>
(wyr_1)
</formula> 
<formula>
(wyr_2)
</formula>
</And>
  • warunek if : (conclusion) if (conditions)
<Implies>
<if>
(conditions)
</if>
<then>
(conclusion)
</then>
</Implies>

Teraz, na podstawie powyższej wiedzy, możemy spróbować zapisać za pomocą RIF przykład:

Rule: 1   
if     the day is Monday 
or     the day is Tuesday  or     the day is Wednesday 
or     the day is Thursday or     the day is Friday 
then   today is a workday

Wygląda on następująco:

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<Group xmlns="http://www.w3.org/2007/rif#">
 <sentence>
  <Implies>
   <if>
    <Or>
     <formula>
      <Equal>
       <side><Var>dayofweek</Var></side>
       <side><Const type="xsd:string">Monday</Const></side>
      </Equal>
     </formula>
     <formula>
      <Equal>
       <side><Var>dayofweek</Var></side>
       <side><Const type="xsd:string">Tuesday</Const></side>
      </Equal>
     </formula>
     <formula>
      <Equal>
       <side><Var>dayofweek</Var></side>
       <side><Const type="xsd:string">Wednesday</Const></side>
      </Equal>
     </formula>
     <formula>
      <Equal>
       <side><Var>dayofweek</Var></side>
      <side><Const type="xsd:string">Thursday</Const></side>
       </Equal>
     </formula>
     <formula>
      <Equal>
       <side><Var>dayofweek</Var></side>
       <side><Const type="xsd:string">Friday</Const></side>
      </Equal>
     </formula>
    </Or>
   </if>
   <then>
    <Atom>
     <op><Const type="rif:iri">thrm:is-workday</Const></op>
     <arg><Var>dayofweek</Var></arg>
    </Atom>
   </then>
  </Implies>
 </sentence>
</Group>

W analogiczny sposób możemy zapisać większość reguł. Przykładem może być tu całość HeKatE Case Thermostat którego reguły przedstawione w RIF wyglądają nastepująco: therm in RIF.

RDF

Resource Description Framework (RDF) jest podstawowym językiem używanym do zapisu informacji w Sieci Semantycznej i przeznaczonym do przetwarzania maszynowego. Każdy dokument RDF może być zakodowany w postaci dokumentu XML, więc istnieje możliwość łatwej jego wizualizacji.

W dosłownym tłumaczeniu RDF jest środowiskiem do opisu zasobów. Zacząć trzeba więc od wyjaśnienia co jest rozumiane przez jego twórców pod pojęciem zasobu. Otóż jako zasób można rozumieć nie tylko dowolny obiekt znajdujący się w sieci ale również pojęcia abstrakcyjne, relacje i obiekty fizyczne. Zasoby są w RDF reprezentowane przez wspomniane powyżej zunifikowane identyfikatory zasobów (ang. Uniform Resource Identifier, URI). URI jest pojęciem szerszym niż popularnie używane identyfikatory lokalizacji zasobów (ang. Uniform Resource Locator, URL). URL opisuje zasób, który musi być fizycznie dostępny w Internecie (jak strona WWW, plik na serwerze FTP) i jest szczególnym przypadkiem URI. URI może opisywać dowolny obiekt, niezależnie od tego, czy znajduje się on w Internecie czy nie. Przykładowo przy pomocy URI możemy reprezentować osobę przez nadanie jej identyfikatora URI będącego jej adresem e-mail, adresem jej domowej strony WWW lub innym identyfikatorem nadanym przez pewną organizację pozwalającym w sposób jednoznaczny zidentyfikować daną osobę.

Do opisu zasobów używa się tzw. stwierdzeń (ang. statements). Często zamiennie z terminami zdanie i stwierdzenie używane jest jeszcze określenie trójka (ang. triple). To ostatnie określenie wynika z faktu, że każde stwierdzenie w RDF ma strukturę podobną do prostego zdania w języku naturalnym i składa się z trzech elementów:

  1. Podmiotu (ang. subject). Podmiotem jest opisywany zasób reprezentowany przez URI.
  2. Orzeczenia (predykatu) (ang. predicate). Orzeczenie jest nazwą cechy lub relacji dotyczącej opisywanego podmiotu i podobnie jak podmiot jest reprezentowane przez URI.
  3. Obiektu (ang. object). Obiektem może być inny zasób (reprezentowanyprzez URI) lub stała wartość określana mianem literału (ang. literal ).

Najczęściej mamy do czynienia z jedną z dwóch sytuacji - opisujemy relację między dwoma zasobami (wtedy obiektem jest URI reprezentujące zasób) lub mówimy, że podmiot ma jakąś cechę o zadanej wartości (wtedy używamy literału). Literał reprezentować może dowolną wartość o ile daje się ona zapisać w postaci ciągu znaków. W RDF literałami mogą być tylko obiekty, nie jest możliwe ich użycie w charakterze podmiotu czy orzeczenia.Każde zdanie można uważać za etykietowany graf skierowany.

:pl:miw:1.gif

Rys.1 Graf przedstawiajacy dwa zdania RDF.

Podmiot i obiekt są węzłami takiego grafu, natomiast orzeczenie jest reprezentowane jako krawędź skierowana od węzła podmiotu do węzła obiektu i etykietowana przy pomocy URI orzeczenia. Przy rysowaniu grafów wizualizujących dane zapisane w RDF przyjęło się używanie owali do oznaczania węzłów, które są zasobami (są reprezentowane przez URI). Obiekty będące literałami są natomiast reprezentowane przez prostokąty.

Bardziej rozbudowany przykład zapisu w RDF

Użycie faktów: Wyrażenia RDF występują w postaci trójek zwanych zdaniami (statements). Wszystko do czego odnoszą się zdania są zasobami z pewnymi identyfikatorami lub wartościami. Po to aby fakty były użyte w zdaniach, musimy dysponować pewną tożsamością, która z kolei odpowiada pewniej wartości zasobu.

By zapewnić taką reprezentacje faktów, wprowadza się nowe identyfikatory zasobów, powiązanych tutaj z przestrzenią nazw z prefixem rul: która wskazuje na przestrzeń nazw URI <http://id.ninebynine.ord/RDFRules/1.0/>:

  • rul:Fact – jest pomocniczym typem danych który jest stosowany jako zasób reprezentujący fakt.
  • rul:pred – to własność który określa predykat użyty przez fakt
  • rul:args – to własność określająca listę argumentów predykatu użytą w fakcie

Przykład pewnego faktu reprezentowanego w RDF /N3 jako

ex:subj ex:pred [ rdf:type rdf:List ;
                  rdf:first ex:val2 ;
                  rdf:rest [ rdf:type rdf:List ;
                             rdf:first ex:val3 ;
                             rdf:rest [ rdf:type rdf:List
                                        :
                                        ... rdf:rest rdf:nil ]]] .

Resource który reprezentuje ten fakt jest konstruowany jak pokazano w tym przykładzie RDF/N3:

[  rdf:type rul:Fact ;
   rul:pred ex:pred ;
   rul:args [ rdf:type rdf:List ;
              rdf:first ex:subj ;
              rdf:rest _:genid1 ] ] .

gdzie _:genid1 jest identyfikatorem reprezentującym „ogon” listy argumentów predykatu

Reprezentacja reguł: Podstawowa struktura reguł których używamy to zbiór faktów poprzedników (antecedent facts) i faktów z nich wynikających (consequent facts)

Reguła:

     Afact1 & Afact2 & ... -> Cfact1 & Cfact2 & ...

jest reprezentowana w RDF, używając notacji N3, jako:

@prefix rdf: <http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#> .
@prefix rul: <http://id.ninebynine.org/RDFRules/1.0/> .
@prefix ex:  <http://example.org/#> .
 
          [ rdf:type rul:Rule ;
            rul:from Afact1 ;
            rul:from Afact2 ;
            ...
            rul:infer Cfact1 ;
            rul:infer Cfact2 ;
            ... ] .

Taka reprezentacja reguł wprowadza pewne nowe identyfikatory zasobów, powiązanych tutaj z przestrzenią nazw z prefixem rul: która wskazuje na przestrzeń nazw URI <http://id.mimesweeper.com/RDFExpert/V1.0/ess#>:

  • rul:Rule - to pomocniczy typ danych który opisuje zasób który reprezentuje regułę
  • rul:from - to właściwość która określa zasób reprezentujący fakt Afact (antecedent fact) reguły, jeden z faktów z którego może być wyciągnięty wniosek
  • rul:infer – to właściwość która wskazuje fakt Cfact (conclusion fact) który może być wywnioskowany jeśli wszystkie fakty poprzedzające (antecedent facts) są prawdą.

Tak oto poniższa reguła:

    ex:a1( ex:a1s, ex:a1v2, ex:a1v3 ) &
    ex:a2( ex:a2s, ex:a2v2 ) ->
           ex:c1( ex:c1s, ex:c1v2, ex:a1v3 ) &
           ex:c2( ex:c2s ) .

była by reprezentowana w RDF/N3 jako:

@prefix rdf: <http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#> .
@prefix rul: <http://id.ninebynine.org/RDFRules/1.0/> .
@prefix ex:  <http://example.org/#> .
 
      [ rdf:type rul:Rule ;
        rul:from  _:genid1 ;
        rul:from  _:genid2 ;
        rul:infer _:genid3 ;
        rul:infer _:genid4 ]

gdzie: genid1, genid2, genid3, genid4 są identyfikatorami reprezentującymi „ogon” listy argumentów predykatu np. genid2 może być opisany jako:

_:genid2 rdf:type rul:Fact ;
         rul:pred ex:a2 ;
         rul:args [ rdf:type rdf:List ;
                    rdf:first ex:a2s ;
                    rdf:rest [ rdf:type rdf:List ;
                               rdf:first ex:a2v2 ;
                               rdf:rest rdf:nil ]] .

Zmienne w ogólnym znaczeniu to identyfikatory które reprezentują pewne określone wartości, ale mogą róznież reprezentować różne wartości jeśli są użyte w innym kontekscie lub w róznych odwołaniach. Na przykład, reguła:

  parents( ?a, ?b, ?c ) &
  parents( ?b, ?d, ?e ) &
  parents( ?c, ?f, ?g ) -> grandparents( ?a, ?d, ?e, ?f, ?g )

Moze być wywołana dla zbiorów faktów ,które jednocześnie pasują do reguły przodka (antecedents); dla kazdego zbioru faktów, zmienne będą związane z innymi wartościami.

Zmienne są reprezentowane przez zasób typu rul:Var, oraz posiadają rdfs:label własność która jest nazwą zmiennej. Tak oto fakt:

  ex:Parents( ?a, ?b, ?c ) .

może być reprezentowany w RDF/N3 jako:

@prefix rdf:  <http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#> .
@prefix rdfs: <http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#> .
@prefix rul: <http://id.ninebynine.org/RDFRules/1.0/> .
@prefix ex:   <http://example.org/#> .
 
_:genid1 ex:Parents [ rdf:type  rdf:List ;
                      rdf:first _:genid2 ;
                      rdf:rest  [ rdf:type  rdf:List ;
                                  rdf:first _:genid3 ;
                                  rdf:rest  rdf:nil ] ] .
_:genid1 rdf:type rul:Var ;
         rdfs:label "?a" .
_:genid2 rdf:type rul:Var ;
         rdfs:label "?b" .
_:genid3 rdf:type rul:Var ;
         rdfs:label "?c" .

Linki:

Representing Facts and Rules in RDF

OWL - Web Ontology Language

OWL jest językiem ze składnią opartą na XML, a semantyką opartą na tzw. logice deskrypcyjnej (ang. description logics). Stanowi on rozszerzenie RDF (ang. Resource Description Framework). Służy do reprezentacji i przetwarzania danych w sieci WWW. OWL umożliwia opisywanie danych w postaci ontologii i budowanie w ten sposób tzw. Semantycznego Internetu. OWL posiada trzy podjęzyki o wzrastającej ekspresyjności: OWL Lite, OWL DL, and OWL Full. Zapis w języku OWL składa się z definicji ontologicznych metadanych (container), definicji relacji binarnych, pojęć, przykładów pojęć oraz aksjomatów definiujących omówione dodatkowe właściwości pojęć i relacji.

Zasadnicza część ontologii składa sie z definicji klas, relacji oraz ich przykładów. Przykładem prostej definicji pojęcia (klasy) jest następująco zdefiniowany termin ‘giraffe’:

<owl:Class rdf:ID="giraffe"/>

Z przytoczonej definicji wynika, że zbiór bytów będących przykładami pojęcia o identyfikatorze ‘giraffe’ jest podzbiorem predefiniowanego uniwersum bytów o nazwie ‘thing’. Za pomocą atrybutu rdf:about można wprowadzić rozszerzenia do istniejących definicji:

<owl:Class rdf:about="giraffe">
    <rdfs:subClassOf rdf:resource="Animal"/>
</owl:Class>

Powyższe związki można wyrazić jednostopniowo za pomocą następującej definicji, która dodatkowo zawiera etykietę umożliwiającą nazwanie definiowanej klasy bytów po polsku:

<owl:Class rdf:ID="giraffe">
    <rdfs:subClassOf rdf:resource="Animal"/>  
    <rdfs:label xml:lang="pl">żyrafa</rdfs:label>
</owl:Class>

Załóżmy, że ‘Zeta’ jest imieniem pewnej żyrafy. W sensie ontologicznym, ‘Zeta’ jest przykładem pojęcia ‘giraffe’, o czym orzeka następujące zdanie:

<giraffe rdf:ID="Zeta"/>

W języku OWL występują dwie kategorie relacji binarnych: zachodzących pomiędzy elementami klas (tzw. ObjectProperty) oraz definiujących związki pomiędzy elementami klas i danymi innych typów (DatatypeProperty - wydaje się, że te drugie zręczniej byłoby traktować jako atrybuty klas).Przykładem relacji definiującej wartość atrybutu “wiek” pewnego typu obiektów jest BE_IN_STATE/age, definiowana jako relacja kategorii DatatypeProperty, której zakresem są liczby całkowite nieujemne zdefiniowane jako typ w schemacie XML:

<owl:DatatypeProperty rdf:ID="BE_IN_STATE/age"> 
    <rdfs:range rdf:resource="&xsd;NonNegativeInteger"/>
</owl:DatatypeProperty>

Ciekawym mechanizmem, wynikających ze stosowania logik deskrypcyjnych, jest możliwość tworzenia klas poprzez nakładanie więzów na relacje. Na przykład, można zdefiniować klasę zawierającą wyłącznie (AllValuesFrom) lub również (SomeValuesFrom) elementy będące częściami wskazanych obiektów. Ta nowa klasa powstanie poprzez ograniczenie zakresu relacji “posiadania całości”. Szczególnym rodzajem więzu jest hasValue umożliwiający tworzenie zabioru elementów mających pewną określoną, pojedynczą wartość jako zakres relacji - na przykład słonie, poza tym, że są roślinożercami, są także zwierzętami o szarym kolorze skóry (indiwiduum określające kolor szary jest zakresem relacji BE_IN_STATE/colour):

<owl:Class rdf:ID="elephant">
    <rdfs:subClassOf rdf:resource="#herbivore"/>  
    <rdfs:subClassOf>
        <owl:Restriction>
             <owl:onProperty rdf:resource="BE_IN_STATE/colour"/>
             <owl:hasValue rdf:resource="#grey"/>
        </owl:Restriction>
    </rdfs:subClassOf>
</owl:Class>

Można także nakładać ograniczenia na liczbę elementów powiązanych za pomocą wskazanej relacji. Istnieją trzy warianty takich więzów: liczba maksymalna (maxCordinality), minimalna (minCordinality) i dokładna (Cordinality). W dotychczasowych definicjach pojęć posługiwaliśmy się tzw. “klasami prostymi”. Język OWL umożliwia tworzenie złożonych wyrażeń klasowych (ang. class expression), w których znajdują zastosowanie operatory mnogościowe: sumy (unionOf), przecięcia (intersectionOf), dopełnienia (complementOf), a także operatory ekstensjonalnego tworzenia skończonych zbiorów (oneOf) i operator wskazania rozłączności zbiorów (disjointWith)

Przykładem zastosowania operatora tworzenia zbioru (pojęcie grey_colour) przez wyliczenie jego elementów może być definicja jednoelementowej klasy zawierającej indywiduum reprezentujące kolor szary:

<owl:Class rdf:ID="grey_colour">
    <owl:oneOf rdf:parseType="Collection">
         <owl:Thing rdf:about="#grey"/>
    </owl:oneOf>
</owl:Class>
 
<grey_colour rdf:ID="#grey"/>

W języku OWL można wskazywać zachodzenie związków pomiędzy wskazanymi parami indywiduów: jeśli Azja jest przykładem pojęcia kontynent, a Indie są przykładem pojęcia kraj oraz założymy, że kraje są częściami kontynentów, to możemy użyć relacji HAS_HOLO_PART do powiązania rozważanych indywiduów:

<continent rdf:ID="Asia"/>
 
<country rdf:ID="India">
    <HAS_HOLO_PART rdf:resource="#Asia"/>
</country>

Język OLW udostępnia również echanizmy equivalentClass i equivalentProperty do wskazania równoważności, odpowiednio, pojęć i relacji oraz mechanizm sameIndividualAs, umożliwiający utożsamianie przykładów pojęć. W odniesieniu do indywiduów, istnieje również odwrotna do omówionej możliwości rozróżniania przykładów pojęć za pośrednictwem differentIndividualFrom.

Ponieważ OWL posiada pewne ograniczenia - nie można uchwycić złożonych relacji pomiędzy zdefiniowanymi właściwościami (chociażby ogólnie znany przykład „uncle”) - powstała idea rozszerzenia OWL'a o pewne formy regułowe przy jednoczesnym zachowaniu maksymalnej kompatybilności z istniejącą składnią i semantyką OWL.

Obecnie istnieje propozycja języka SWRL - Semantic Web Rule Language (początkowo nazwany ORL - OWL Rules Language) opartego na połączeniu podjęzyków OWL DL i OWL Lite języka OWL z fragmentami języka RuleML (Rule Markup Language). Propozycja ta rozszerza zbiór aksjomatów zapisanych w języku OWL tak, aby obejmował reguły mające postać klauzul. Pozwala to łączyć takie reguły z bazą wiedzy zapisaną w języku OWL. Proponowane reguły mają postać implikacji pomiędzy poprzednikiem (ciałem) i następnikiem (nagłówkiem). Poprzednik i następnik mogą być zbudowane z koniunkcji atomów, pojedynczego atomu albo być puste. (Wiadomo, że regułę zawierającą koniunkcję w następniku można przekształcić w zestaw reguł zawierających tylko jeden atom w następniku). Reguła ma następujące znaczenie: jeśli warunki podane w poprzedniku zachodzą, to warunki podane w następniku także muszą zachodzić. Pusty poprzednik jest traktowany jako trywialnie prawdziwy, a pusty następnik jako trywialnie fałszywy. Atomy w regułach mogą być postaci C(x), P(x,y), sameAs(x,y) lub differentFrom(x,y), gdzie C jest deskrypcją pojęcia języka OWL, P jest własnocią, a x,y są albo zmiennymi, albo indywiduami, albo wartościami danych.

W tzw. Human Readable Syntax czyli składni bardziej czytelnej człowiekowi reguły przyjmują formę:

antecedent -> consequent   czyli   poprzednik -> następnik

gdzie zarówno antecedent jak i consequent składają się ze zbioru atomów a1 ^ a2 ^ … ^ an. Zmienne są zaznaczane przy użyciu standardowej konwencji prefixowania ich znakiem zapytania (np.?x). Korzystając z tej składni reguła stwierdzająca że połączenie własności 'parent' i 'brother' da nam własność 'uncle' może być zapisana następująco:

parent(?a,?b) ^ brother (?b,?c) -> uncle(?a,?c)

czyli jeśli Mary jest rodzicem Johna i Bill jest bratem Mary, to ta reguła wymaga by Bill był wujkiem Johna.

Indywidua są zaznaczane za pomocą ich nazw w OWL. Przykładem indywiduum może być 'Fred' lub 'Mary'. Przykład reguły w SWRL określającej własność hasBrother, korzystającej z indywiduum :

Person(Mary) ^ hasSibling(Mary, Fred) ^ Male(Fred) -> hasBrother(Mary, Fred)

Podstawowe typy takie jak integer, long, float czy double są określane za pomocą XML Schema datatypes. Wartości typu Boolean czyli prawda i fałsz są przedstawiane za pomocą vartości „true” i „false”. Przykłady literałów:

34    
4.45    
-34    
True   
false      
"a literal"   

Wszystkie typy danych muszą być poprzedzone prefixem przestrzeni nazw 'xsd:', np:

xsd:unsignedInt    
xsd:string    

Nie wszystkie typy danych XML Schema są obecnie obsługiwane. Do tych wpieranych zaliczamy xsd:int, xsd:short, xsd:long, xsd:boolean, xsd:float, xsd:double, xsd:string, xsd:time, xsd:anyURI, xsd:base64Binary, xsd:xsd:byte, xsd:duration, xsd:dateTime, oraz xsd:date.

Literały mogą być sprecyzowane typem danych przez poprzedzenie ich parą „^^” oraz nazwą typu danej, np:

34^^xsd:unsignedInt 
"a literal"^^xsd:string

Jedną z najważniejszych cech SWRL jest możliwość korzystania z zdefiniowanych przez użytkownika predykatów. Predykaty te mogą pobierać jeden lub więcej argumentów i ocenić prawdę jeśli argumenty te odpowiadają predykatowi. Na przykład predykat 'równości' może być zdefiniowany tak by przyjmować dwa argumenty i zwracać true jeśli te argumenty są takie same. Duża liczba typowych predykatów wykonujących operacje matematyczne oraz operacje na stringach zawarte są w SWRL Built-in Submission.

Przykład reguły SWRL korzystającej z wbudowanego predykatu by stwierdzić że osoba z wiekiem większym niż 17 jest osobą dorosłą:

Person(?p) ^ hasAge(?p, ?age) ^ swrlb:greaterThan(?age, 17) -> Adult(?p) 

Dla zachowania konwencji predykaty zawarte w SWRL poprzedzane są prefixem swrlb.

Person(?p) ^ hasNumber(?p, ?number) ^ swrlb:startsWith(?number, "+") -> hasInternationalNumber(?p, true) 

W SWRL negacja nie jest możliwa, czyli poniższa reguła jest błędem:

Person(?p) ^ ¬ hasCar(?p, ?c) -> CarlessPerson(?p)

Więcej informacji oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania odnośnie SWRL: http://protege.cim3.net/cgi-bin/wiki.pl?SWRLLanguageFAQ

Teraz kilka słów o SWRL zapisywanym w XML Presentation Syntax.

Deklaracje zmiennych są zdaniami wskazującymi by dany URI był używany jako zmienna. Na przykład:

<owlr:Variable owlr:name="x1"/>

Aksjomaty reguł posiadają poprzedników (owlr:antecedent) oraz następników (owlr:consequent), które są listami atomów tworzonych z klas, predykatów, równości i nierówności. Na przykład:

<owlr:classAtom>
    <owlx:Class owlx:name="Person"/>
    <owlr:Variable owlr:name="x1"/>
</owlr:classAtom>

jest atomem klasy używającym nazwy Person, natomiast:

<owlr:classAtom>
    <owlx:IntersectionOf>
        <owlx:Class owlx:name="Person"/>
        <owlx:ObjectRestriction owlx:"hasParent"/>
              <owlx:someValuesFrom owlx:class="Physician"/>
        <owlx:ObjectRestriction/>
    <owlx:IntersectionOf>
    <owlr:Variable owlr:name="x2"/>
</owlr:classAtom>

jest atomem klasy używającym opis reprezentujący osobę('Person') mającą przynajmniej jednego rodzica, który jest lekarzem('Physician')

PropertyAtom zawiera atrybut name oraz dwa elementy które mogą być zmiennymi, indywiduami, albo wartościami danych. Na przykład:

<owlr:datavaluedPropertyAtom owlr:property="grade">
    <owlr:Variable owlr:name="x1">
    <owlx:DataValue rdf:datatype="&xsd:integer">4</owlx:DataValue>
</owlr:datavaluedPropertyAtom>

Na koniec jeszcze przykład atomu wskazującego równość (nierówność) pomiędzy zbiorami indywiduów i nazwami zmiennych.

<owlr:sameIndividualAtom>
    <owlr:Variable owlr:name="x1"/>
    <owlr:Variable owlr:name="x2"/>
    <owlx:Individual owlx:name="Clinton"/>
    <owlx:Individual owlx:name="Bill_Clinton"/>
</owlr:sameIndividualAtom>

ARD w RDF

W ARD występują dwa rodzaje elementów: atrybuty (attributes) i właściwości (properties). Aby zapisać ARD w RDF należało zachować relacji jakie zachodzą między atrybutami a ich właściwośćiami.

Proponowane rozwiązanie:

<?xml version="1.0"?>
<rdf:RDF
xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
xmlns:rdfs="http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#"
xml:base="http://example.org"
>
	<rdf:Description rdf:ID="ard:Attribute">
		<rdf:type rdf:resource="http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#Class"/>
	</rdf:Description>
 
	<rdf:Property rdf:ID="ard:Property">
		<rdfs:domain rdf:resource="#ard:Attribute1"/>
		<rdfs:range rdf:resource="#ard:Attribute2"/>
	</rdf:Property>
 
</rdf:RDF>

gdzie za pomocą

<rdf:Description rdf:ID="ard:Attribute">
		<rdf:type rdf:resource="http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#Class"/>
	</rdf:Description>

zapisywane są atrybuty posiadające odpowiadające im własnośći jak na przykład:

<?xml version="1.0"?>
<rdf:RDF
xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"
xmlns:rdfs="http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#"
xml:base="http://example.org"
>
	<rdf:Description rdf:ID="Thermostat">
		<rdf:type rdf:resource="http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#Class"/>
	</rdf:Description>
 
	<rdfs:Class rdf:ID="Time">
		<rdfs:subClassOf rdf:resource="#Thermostat"/>
	</rdfs:Class>
 
	<rdf:Property rdf:ID="is_attribute_of">
		<rdfs:domain rdf:resource="#Time"/>
		<rdfs:range rdf:resource="#Thermostat"/>
	</rdf:Property>
</rdf:RDf>

Innym podejśćiem do problemu zapisu ARD w RDF może byc użycie biblioteki DublinCore. Poniżej przedstawiono próbę takiego zapisu:

<?xml version="1.0"?>
<rdf:RDF
  xmlns:rdf="http://www.w3.org/TR/WD-rdf-syntax#"
  xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.0/"
  xmlns:dcq="http://purl.org/dc/qualifiers/1.0/">
  <rdf:Description about="http://www.thermostat.org/Thermostate">
    <dc:Relation>
      <rdf:Description>
        <dcq:RelationType
	  rdf:resource="http://purl.org/dc/vocabularies/RelationTypes/v1.0/IsReferencedBy"/>
        <rdf:value resource="http://www.thermostat.org/Time"/>
      </rdf:Description>
    </dc:Relation>
    <dc:Relation>
      <rdf:Description>
        <dcq:RelationType
	  rdf:resource="http://purl.org/dc/vocabularies/RelationTypes/v1.0/IsReferencedBy"/>
        <rdf:value resource="http://www.thermostat.org/Temperature"/>
      </rdf:Description>
  </rdf:Description>
</rdf:RDF>

W przypadu tego typu zapisu trudno mi wybrać odpowiedni typ relacji. Bibliotek DublinCore udostępnia wyłącznie relacje typu:

Is Version Of | Has Version | Is Replaced By | Replaces | Is Required By | Requires | Is Part Of |
Has Part | Is Referenced By | References | Is Format Of | Has Format

Nie posiadam natomiast wiedzy, czy istnieje możliwość definiowania własnej relacji. Jeżeli istaniałaby taka możliwość zupełnie słusznym byłoby zdefiniowanie relacji Is Attribute Of oraz relacji zwrotnej Has Attribute.

Materiały

hekate_case_thermostat

ARD:

https://ai.ia.agh.edu.pl/wiki/hekate:bib:hekate_bibliography#gjn2008flairs-userv

Nalepa, G. J. (2008). UServ Case Study, Conceptual Design with ARD+ Method. Paper presented at the FLAIRS2008.

https://ai.ia.agh.edu.pl/wiki/hekate:bib:hekate_bibliography#gjn2008flairs-ardformal

Nalepa, G. J., & Wojnicki, I. (2008). Towards Formalization of ARD+ Conceptual Design and Refinement Method. Paper presented at the FLAIRS2008.

https://ai.ia.agh.edu.pl/wiki/hekate:bib:hekate_bibliography#gjn2008flairs-ardprolog

Nalepa, G. J., & Wojnicki, I. (2008). An ARD+ Design and Visualization Toolchain Prototype in Prolog. Paper presented at the FLAIRS2008.

RDF:

http://www.w3.org/RDF/

If you want to learn about the Resource Description Format (RDF), you should read this primer.

http://en.wikipedia.org/wiki/Resource_Description_Framework

An explanation of RDF by Wikipedia.

http://www.w3.org/TR/NOTE-rdf-simple-intro

Lassila, Ora. Introduction to RDF Metadata, W3C., Note 1997-11-13

http://www.w3.org/RDF/FAQ

Frequently asked Questions about RDF, W3C.

http://www.ariadne.ac.uk/issue14/what-is

An introductory explanation of RDF by Rachel Heery in Ariadne magazine online.

http://www.rdfabout.com/intro/

http://www.xml.com/pub/a/2001/01/24/rdf.html

http://xml.coverpages.org/rdf.html

The RDF tutorials :

http://www.w3schools.com/rdf/default.asp

http://www.zvon.org/xxl/RDFTutorial/General/book.html

RDF tutorial

XSLT :

FIXME

pl/miw/miw08_ard_rdf.txt · ostatnio zmienione: 2019/06/27 15:50 (edycja zewnętrzna)
www.chimeric.de Valid CSS Driven by DokuWiki do yourself a favour and use a real browser - get firefox!! Recent changes RSS feed Valid XHTML 1.0