AIwiki

Celem tego dokumentu jest omówienie implementacji dedukcyjnego systemu bazodanowego DES, bazującego na języku Datalog. Największa część uwagi zostanie skupiona na praktycznych cechach narzędzia, jakkolwiek zawarte zostaną także uwagi o charakterze bardziej teoretycznym.

Instalacja narzędzia DES jest wyjątkowo prosta i intuicyjna – dla poszczególnych systemów operacyjnych, w przypadku ściągnięcia wersji wykonywalnej, polega po prostu na uruchomieniu pliku wykonywalnego EXE (Windows) bądź głównego skryptu (Linux).

W przypadku systemu operacyjnego MS Windows mamy do wyboru dwie możliwości:

- plik des.exe – uruchomienie DES w standardowej konsoli:

- plik deswin.exe – konsola dedykowana dla Windows:

DES ma postać konsoli, w której wprowadza się poszczególne polecenia. Chociaż przewodnim językiem komunikacji jest Datalog, to jednak istnieje także możliwość używania innych języków – Prologu i SQL. Komendy pozwalające na przełączanie się pomiędzy tymi trzeba językami to:

/datalog
/prolog
/sql

Tego typu komendy pozwalają na permanentne (do czasu kolejnego wpisania kolejnej tego typu komendy) przełączenie się na dany język.

Jeśli natomiast chcemy wpisać tylko jedne polecenie w danym języku, odmiennym od aktualnie używanego, należy wykonać nastepujące komendy:

/datalog polecenie
/prolog polecenie
/sql polecenie

Poniższe komendy służą do uzyskania różnego rodzaju przydatnych informacji:

/help – wypisuje listę dostępnych w danej chwili komend
/builtins – wypisuje listę wbudowanych komend i poleceń

Jest to najważniejszy język DES, z którego to narzędzie wywodzi swoją nazwę. Składnia Datalogu jest bardzo podobna do odpowiednika w Prologu, jedyna różnica jest związana z pewnymi niuansami, o których szerzej za chwilę.

Poniżej punktuję ważne elementy składni języka Datalog:

• Termy
  
  Podstawowe i najbardziej ogólne obiekty występujące w Datalogu. Dzielą się na dwie grupy:
  
  
  • Termy proste
    
    Podgrupa, dzieląca się na kolejne dwa rodzaje:
    
    
    • Stałe:
      • Stałe znakowe
        
        Mogą być dwojakiego rodzaju:
        • dowolny ciąg znaków alfanumerycznych (znaki alfabetu, liczby, znak podkreślenia _), rozpoczynający się od małej litery.
        • dowolny ciąg znaków alfanumerycznych oraz znaków białych, ograniczonony pojedynczymi cudzysłowami.
      • Liczby
        
        Wyróżniamy dwa rodzaje liczb w Datalogu:
        • Liczby całkowite
          
          Nie mogą występować w notacji wykładniczej, wartości ujemne zaczynają się minusem, wartości dodatnie NIE mogą zaczynać się od plusa, co ilustruję poniższym przykładem:
          
          
          
          
        • Liczby zmiennopozycyjne
          
          Mogą występować w notacji naukowej, w postaci aEb
          
          a jest ZAWSZE liczbą zmiennopozycyjną, natomiast b to liczba całkowita, która tylko w tym wypadku (jako wykładnik w notacji naukowej) może rozpoczynać się plusem.
          \\Pokazuje to poniższy przykład:
          
          
          
          

Zmienne

Oznaczamy je ciągiem znaków alfanumerycznych, rozpoczynającym się od:

dużej litery, znaku podkreślenia

Sam znak podkreślenia oznacza zmienną anonimową. Należy zwrócić uwagę, że wystąpienie zmiennej anonimowej w jakiejś formule jest uznawane za różne od jakiegokolwiek innego wystąpienia zmiennej anonimowej.

termy złożone

W Datalogu mają postać:

t(t1, t2, …, tn), gdzie:

t – symbol funkcyjny (funktor) t1 … tn - termy

Atomy

Są to wyrażenia postaci:

a(t1, t2, …, tn)

Gdzie:

a – predykat (relacja) t1 … tn – termy

Wyrażenie warunkowe

Jest to wyrażenie logiczne zawierające

conjunctions (/2) disjunctions (; /2) wbudowane operatory porównania stałe zmienne

Funkcje:

f(a1, … an)

gdzie a1 … an – argumenty

Dostępny jest tylko ograniczony zbiór funkcji wbudowanych